In Zandvoort reed de tweede elektrische tram ter wereld
Door JAN LIBBENGA
Zandvoort was in die jaren enorm in beweging. Vanaf 1870 waren er al aanstalten gemaakt om van het dorp een mondaine badplaats te maken. In 1881 kreeg het zijn eigen Kurhaus, dat tegelijk met de spoorlijn Haarlem-Zandvoort werd geopend.
Binnen de ambities om van Zandvoort een nieuw Scheveningen te maken paste ook een ‘lommerrijk duinplekje’ genaamd Kostverloren: een theehuisje met vijver en speeltuin. En dus kwamen ondernemende Amsterdammers op het idee om een tramlijn van 4 kilometer aan te leggen van het station naar het duingebied.
De firma Siemens & Halske (het latere Siemens), het bedrijf dat de eerste elektrische tram in Berlijn liet rijden, had de baan en het materieel tot eind 1883 in eigendom. Ook de wagens kwamen uit Duitsland. Zo'n fluisterstil vervoersmiddel trok veel bekijks, maar het werd ook gezien als ‘curiositeit’.
De tram in kwestie had geen bovenleiding, maar ontleende zijn energie aan de rails. De overwegen waren met geïsoleerde lassen stroomloos gemaakt, want te gevaarlijk, maar de tram had soms te weinig snelheid om de stroomloze overweg over te steken en dan moesten passagiers helpen duwen.
Al in oktober 1882 werd de dienst gestaakt omdat de tram vaker had stilgestaan dan gereden. Het strandzand was ook al niet bevorderlijk voor het plaatselijke openbaar vervoer. De trammaatschappij besloot terug te keren naar de paardentram, wel de eerste voor de badplaats trouwens.
Zandvoort kreeg later overigens alsnog een tram. Maar die reed via Haarlem naar Amsterdam.
Foto Anefo
Meer over de eerste elektrische trams en treinen in Nederland in Stroomopwaarts.
Geen opmerkingen: