Besparing van tweehonderd miljoen dankzij slim vervoersmodel

Doelgroepenvervoer kost ons land jaarlijks een miljard euro. Dit vervoer is er voor mensen die niet in staat zijn gebruik te maken van eigen of het regulier openbaar vervoer. Denk daarbij aan ouderen of mensen met een handicap. Gezien de hoge kosten die hiermee gepaard gaan, is het zo efficiënt mogelijk plannen van dit vervoer cruciaal. Wiskundestudente Inge Tensen van de Universiteit Twente ontwikkelde een vervoersmodel dat alle vervoersstromen voor deze kwetsbare mensen slimmer organiseert. Hierdoor is een kostenbesparing van minimaal twintig procent haalbaar, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit.

Het nieuwe vervoersmodel is het resultaat van de afstudeeropdracht van Tensen. Ze voerde haar opdracht uit bij bureau HHM/Timeslab. Het vervoersmodel maakt gebruik van slimme wiskundige algoritmes en plant flexibeler, realistischer en slimmer dan bestaande planningsmodellen. Uit de eerste toepassingen blijkt onomstotelijk dat doelmatigheidswinst mogelijk is.

Specifieke wensen en eisen van zowel klant, aanbieder als vervoerder kunnen vooraf in de planning worden meegenomen, waardoor ze niet achteraf handmatig hoeven worden toegevoegd. Het model houdt bovendien rekening met mogelijke vertragingen door bijvoorbeeld verkeershinder. De kans dat mensen te laat aankomen is minimaal. Door het meenemen van deze realistische variatie in de reistijden maakt het model een planning die beter aansluit bij de gewenste aankomst- en vertrektijd van de klant. Ook kunnen nieuwe ritten worden toegevoegd aan een van te voren gemaakte planning. Zo kunnen regelmatig terugkerende en wisselende ritten gecombineerd worden in dezelfde planning. Deze combinatie van flexibiliteit en slimme optimalisatie is uniek voor het doelgroepenvervoer in Nederland.

Bureau HHM/Timeslab ziet enorme toepassingsmogelijkheden voor het model. Het past goed bij de grotere rol die gemeenten kregen bij het vervoer van specifieke doelgroepen. Daarbij wordt gestimuleerd dat ook kwetsbare inwoners zo veel mogelijk gebruik maken van het regulier openbaar vervoer. Maar er blijft altijd een grote groep kwetsbare mensen die aangewezen blijft op het doelgroepenvervoer. Door dat vervoer slimmer te organiseren, kan Nederland hier volgens bureau HHM/Timeslab jaarlijks tweehonderd miljoen euro op besparen.

Het nieuwe vervoersmodel van wiskundestudente Inge Tensen is het resultaat van haar afstudeeropdracht bij de opleiding Technische Wiskunde van de Universiteit Twente. Ze werd onder anderen begeleid door prof. dr. Richard Boucherie van CHOIR. CHOIR, onderdeel van onderzoeksinstituut CTIT en de faculteiten EWI en BMS, is de onderzoeksgroep van de Universiteit Twente die zich richt op het verbeteren van zorg-logistieke processen door Operations Research modellen te ontwikkelen voor praktische optimalisatieproblemen.